Hoe herken ik de signalen van dyslexie?

Veel kinderen hebben moeite met lezen en spellen en soms is er dan sprake van dyslexie. Maar hoe weet je nu of dat bij je kind ook zo is? Als ouder kun je dit niet zomaar zeggen, maar er zijn wel signalen die je kunt herkennen. Wat is dyslexie? Maar vooral: hoe herken ik dyslexie? In dit blog beschrijf ik een aantal van die signalen.

Moeite met lezen en spelling

Het duidelijkste en meest bekende signaal van dyslexie is dat een kind moeite heeft met lezen en spelling. Of in elk geval meer moeite dan je gezien zijn intelligentie mag verwachten. Dit betekent dat je bijvoorbeeld bij het kijken naar de Cito-scores ziet dat rekenen en begrijpend lezen veel beter gaan dan lezen en spelling. Het betekent niet automatisch dat je kind heel laag scoort bij lezen en spelling, het is dus vooral belangrijk om te kijken of er een verschil is.

Lezen van woorden moeilijker dan het lezen van teksten

Verder kun je vaak zien dat het lezen van woorden lastiger is dan het lezen van teksten. Dit komt doordat je bij het lezen van teksten steun hebt aan de rest van het verhaal. Je kunt daardoor als je een paar letters hebt gelezen vaak al gokken wat er staat. Omdat dit bij losse woorden niet kan, maakt een kind daarin meer fouten.

Veel fouten in korte woordjes

Bij het lezen van een tekst valt vaak op dat een kind met dyslexie opvallend veel fouten maakt in de kortere woorden. Juist die woorden die makkelijk lijken voor ons. Dat komt omdat dit vaak woorden zijn die geen echte betekenis hebben. Als je in plaats van “je” “ze” leest, klopt de tekst nog steeds. Lees je in plaats van “autostoel” iets anders, dan valt dat wel op. Die laatste fouten maken kinderen met dyslexie daardoor minder. Verder laten ze ook delen van woorden weg die minder belangrijk zijn voor de betekenis van het verhaal of verwisselen woorden die ongeveer hetzelfde betekenen. Voorbeelden hiervan zijn “paleis” in plaats van “kasteel” en “jager” in plaats van “jagers”

Leren van namen moeilijk

Voor zover we nu weten, heeft dyslexie vaak te maken met het automatiseren van het lezen. Waar de meeste mensen bij het lezen van een woord direct zien wat er staat, is dit bij kinderen met dyslexie niet zo. Zij moeten dus elke keer nadenken als ze een woord lezen. Dat automatiseren moeilijk is, zie je vaak  al voordat een kind gaat leren lezen. Er zijn allerlei dingen die ze in de kleutergroepen leren, die te maken hebben met dat automatiseren. Heeft je kind moeite met het leren van namen, versjes, de dagen van de week, links en rechts? Dan kan dit te maken hebben met een mogelijke dyslexie.

Lezen is vermoeiend

Voor kinderen met dyslexie is het lezen heel vermoeiend. Als zij een tekst gaan lezen zie je vaak dat ze er eerst even in moeten komen, dus dat ze aan het begin veel fouten maken, maar dat dat al snel minder wordt. Als je ze wat langer laat lezen merk je echter dat ze moe worden. Ze gaan dan weer meer fouten maken en gaan bijvoorbeeld gapen of hun ogen gaan tranen.

Fonetisch schrijven

Afhankelijk van de ernst van de dyslexie kunnen kinderen vaak nog vrij lang meekomen met het leren van de spelling. Wanneer de dyslexie niet al te ernstig is, kunnen ze door hard te werken de eerste 1,5 jaar nog vrij goed leren spellen. Wanneer echter aan het einde van groep 4 de eerste spellingsregels komen, wordt het vaak al snel moeilijker. Bij deze kinderen valt op dat ze woorden blijven schrijven zoals je ze hoort zonder aan de regels te denken, dit heet fonetisch spellen. Voor kinderen met ernstige dyslexie is vaak ook het fonetisch spellen al heel moeilijk.

Zie jij deze signalen bij je eigen kind? En merk je dat ook met extra begeleiding en oefening het lezen en spellen niet beter gaat? Overweeg dan om een dyslexieonderzoek te laten afnemen.